Paradoks Anarşizm felsefesinin ortaya çıkışı 19.y.y. olsa da tarih boyunca anarşist felsefeye benzeyen fikirsel hareketlere ve örgütlenmelere rastlamaktayız. Bunlardan birisi de genelden özele gidersek Dünya’nın, Türkiye’nin ve Anadolu’nun ilk anarşisti olarak Diyojen örnek gösterilir.
Sinoplu Diyojen, MÖ 412 – MÖ 323 tarihleri arasında yaşamış Antik Yunan filozofudur. Diyojen’in memleketi Sinop şehri olması nedeni ile bu şekilde anılır. Diyojen, yaşamının büyük bir kısmını Atina’da geçirmiştir. Bugün Sinopta, Diyojen’in heykeli bulunmaktadır. Sıkça karıştırılan Romen Diyojen ile de bir ilgisi yoktur.
Diyojen, Sokrates’in öğretilerinden etkilenmiş ve onun gibi yaşamıştır. Felsefesinde radikal bir münzevi ve minimalist yaklaşım benimsemiş ve ahlaki değerleri ve toplumsal kuralları sorgulamıştır. Felsefi görüşleri, genellikle “Kinik” olarak adlandırılan felsefi akımın bir parçasıdır.
Diyojen’in anarşizm ile ilişkilendirilmesi redde dayanan bir felsefesi olmasından ötürü gelmektedir ve Kinikler, geleneksel toplumsal kurallara, mülkiyet kavramına, iktidara ve zenginliğe karşı çıkmışlardır. Diyojen de, bu felsefi akıma bağlı olarak sade bir yaşamı benimsemiştir.
Anarşizm modern bir siyasi felsefe ve ideoloji olarak devletin ve otoritenin reddedildiği, bireysel özgürlüğün ve toplumsal düzenin özgür ve eşitlikçi bir biçimde örgütlenmesi fikrini savunur. Diyojen’in anarşist bir düşünce sistemine veya ideolojiye bağlı olduğu söylenme mümkünatı yoktur. Ne anarşizm Diyojen ile ilişkilidir ne de Diyojen anarşizm ile ilişkilidir fakat en başında dile getirdiğimiz gibi dönemi itibari ile fikirsel benzerlikler bulmak mümkündür.
