Paradoks Big Mac indeksi, The Economist dergisi tarafından ülkeler arasındaki satın alma gücü paritesini (PPP) ölçmek için McDonald’s ürünü olan (hamburger) Big Mac’in ülkelere göre satış fiyatını kullanan istatistiki veridir.
McDonald’s hemen hemen Dünya’nın her ülkesinde standartlaşmış bir üretim yapısı ve satış politikası sunan küresel bir işletmedir. Bu yönüyle işletmenin hamburgeri olan Big Mac yıllardır bilimsel çalışmalarda da kullanılmış bir gösterge olmuştur.
Bir ülkede satılan Big Mac satış fiyatını ABD dolar kuruna dönüştürerek, ülkeler arası karşılaştırma yapmamıza olanak sağlanır. Böylece ülkeler arası para birimlerinin gerçek değeri ölçülür.
Örneğin, 2022 yılı Big Mac Endeksi verilerine göre;
Türkiye’de bir Big Mac satın almak için 1,74 USD,
Amerika Birleşik Devletleri’nde ise Big Mac’in satış fiyatı 5,81 USD
İki ülke arasındaki Big Mac Endeksi’ni hesaplamak istersek dolar bazında bölme işlemi yaparak iki ülke para biriminin değerini alırız. Verilere göre ABD ile Türkiye arasındaki oran 1,74/5,81= 0.299 olarak, ABD dolarının %30 değerli olduğunu gösterir.
Bu endeks ile çok basit bir şekilde ülkeler arasında satın alma gücünü karşılaştırabiliriz, hangi ülkenin kurunun değerli olduğu, gitmeyi planladığımız ülkede yapmamız gereken harcama tutarını tahmin edebiliriz. Örneğin, endekse göre aldığımız sonuca göre yurtiçinde yaptığımız tatili aynı standartlara göre ABD’de (ülke içi) yapabilmek için %30 daha eklememiz gerekmektedir.
