Paradoks Liberteryenizm, bireysel özgürlük, sınırlı hükümet ve piyasa ekonomisi ilkelerine dayanan bir siyasi felsefedir. Liberteryenler, bireylerin kendi hayatlarını yönlendirme ve karar alma hakkına büyük önem verirler. Devletin müdahalesini mümkün olduğunca azaltarak, bireylerin ekonomik, sosyal ve siyasi tercihlerinde özgür olmalarını savunurlar.
Liberteryenizmin öncüleri ya da kaynak alınan düşünürler arasında öne çıkan bazı isimler;
John Locke
17. yüzyıl İngiliz filozofu John Locke, bireysel hakların korunması, özel mülkiyet hakları ve sınırlı hükümet gibi konuları üzerine yoğunlaşmıştır. Locke, devletin temel görevinin doğal hakların korunması olduğunu ve devletin sadece bu hakları güvence altına almak için var olduğunu savunmuştur.
Milton Friedman
20. yüzyılın önemli ekonomistlerinden biri olan Milton Friedman, liberteryen ekonomi politikalarının önde gelen savunucularından biridir. Friedman, devlet müdahalesinin ekonomik özgürlüğü sınırladığını ve serbest piyasanın en iyi ekonomik sonuçları sağlayacağını savunmuştur. Ona göre, devletin ekonomiye müdahalesi minimum düzeyde olmalıdır.
Ayn Rand
Rus-Amerikalı yazar ve filozof Ayn Rand, liberteryenizmin önemli figürlerinden biridir. Kendi kendine yeten birey, özgür irade, bireysel özgürlük ve serbest piyasa ekonomisi gibi kavramları savunmuştur. Rand’a göre, bireyin kendi çıkarlarını takip etmesi ve kendi hedeflerini gerçekleştirmesi önceliklidir.
Robert Nozick
Amerikalı filozof Robert Nozick, “Anarchy, State, and Utopia” adlı kitabıyla tanınır. Nozick, minimal devletin savunucusu olmuştur. Devletin temel görevinin doğal hakların korunması ve hak ihlallerine müdahale etmek olduğunu savunmuştur. Nozick’e göre, devletin müdahalesi bireysel özgürlükleri sınırlamamalıdır.
