Paradoks Paul Bloom’un “Empati: Onunla mı Yoksa Onsuz mu Daha İyiyiz?” adlı kitabında empati kavramını eleştirir ve alternatif olarak akılcı merhameti savunur. Kitapta Bloom, empatiyi başkalarının duygularını birebir yaşamak olarak tanımlar ve bu yaklaşımın çeşitli olumsuz sonuçlar doğurabileceğini öne sürer. Empati, karar verme süreçlerinde ve ahlaki değerlendirmelerde yanlılıklara yol açabilir, kaynakların adaletsiz bir şekilde dağıtılmasına neden olabilir ve bizi mantıklı ve adil olmaktan uzaklaştırabilir. Bunun yerine, Bloom, daha objektif ve mantıklı bir merhametin, yani “rational compassion”ın, daha etkili ve adil kararlar almamıza yardımcı olacağını savunur.
Duygusal empati, bir kişinin başkalarının duygularını hissetme ve paylaşma yeteneğidir. Bu tür empati, başkalarının yaşadığı duygusal durumları doğrudan hissederek onlarla duygusal bir bağ kurmayı içerir. Bilişsel empati ise bir kişinin başkalarının perspektifini anlama ve onların ne düşündüğünü, nasıl hissettiğini bilişsel olarak kavrama yeteneğidir. Bu tür empati, duygusal bir paylaşım yerine zihinsel bir anlayışı içerir.
Paul Bloom’, kitabında duygusal empatinin yanlış sonuçlar doğurduğunu fakat bilişsel empatinin kullanılması gerektiğini savunur. Bu yönüyle farkı bir bakış açısı olması nedeniyle okunmaya değer bir kitaptır.
